Nằm ở bản Gun, xã Đàm Thuỷ, huyện Trùng Khánh và được mệnh danh là đẹp nhất Việt Nam, động Ngườm Ngao (tiếng Tày nghĩa là động Hổ) được phát hiện năm 1921, đưa vào khai thác du lịch năm 1996 và được công nhận là danh thắng quốc gia theo Quyết định số 95/QĐ-BVHTTDL ngày 24/01/1998 của bộ VHTTDL.
Động Ngườm Ngao phát triển trong đá vôi chứa nhiều hóa thạch San hô,Huệ biển, được thành tạo ở vùng biển cổ cách ngày nay khoảng 400 triệu năm. Xung quanh động là địa hình karst dạng cụm lũng-đỉnh trên bề mặt san bằng 400-600m với nhiều thung lũng treo, hố sụt karst. Động gồm một số nhánh có phương chủ yếu TB-ĐN. Trong động có nhiều buồng, tầng, bậc thang, hành lang đủ mọi kích cỡ; nhiều nhũ, măng, cột, rèm, riềm đá... đủ mọi hình dáng, được liên tưởng với những cây san hô, con tàu, thác vàng, thác bạc, đài sen úp ngược, cột đá cô đơn, ruộng bậc thang... Một dòng suối ngầm với tích tụ cuội sỏi cao đến hàng mét thoát ra sông Quây Sơn chảy rì rầm ngày đêm, phát ra âm thanh vọng vào vách hang nghe như tiếng hổ gầm, vì thế mà thành tên.
Phần động được Hội Hang động Hoàng gia Anh khảo sát năm 1995 dài 2.144 mét với 3 cửa chính: Ngườm Ngao, Ngườm Lồm và Bản Thuôn. Theo kết quả khảo sát của Viện ĐCKS (2016), động Ngườm Ngao dài 2.769,6m, sâu 61,1m, có 2 tầng hang hoạt động (ngang mức suối) và hóa thạch (cao hơn suối khoảng 50m). Động có 5 cửa ở các khoảng độ cao 420-507m trên mực nước biển.
Hiện tại Ban quản lý động mới khai thác du lịch một đoạn hang dài 945,8m với 2 cửa. Dự kiến sẽ đưa vào khai thác du lịch các đoạn và cửa hang còn lại trong thời gian tới.