Đặc sản mới của miền núi Nguyên Bình
Với độ cao hơn 1.000 m so với mực nước biển, khí hậu miền núi nhiệt đới gió mùa, trung bình khoảng 20°C cùng đất đồi, đá vôi, các hộ dân xã Nguyên Bình đã đưa giống thanh long trồng trên đồi núi cằn cỗi. Tưởng như chỉ hợp với vùng đất cát khô hạn, nhưng cây thanh long lại bén rễ, phát triển tốt và cho quả đều, ngọt tự nhiên giữa núi rừng Đông Bắc.
Thanh long trồng ở xã Nguyên Bình hiện có hai loại: thanh long ruột trắng, vỏ hồng, thịt quả trắng trong, hạt đen nhỏ, vị thanh, dễ ăn; thanh long ruột đỏ màu sắc bắt mắt, vị ngọt đậm hơn, thường được ưa chuộng để làm nước ép, salad trái cây hoặc món tráng miệng.
Vị ngọt mát giữa mùa hè
Khác với thanh long vùng thấp, thanh long trồng ở Nguyên Bình hấp thụ tinh túy của khí hậu vùng cao nên quả ngọt dịu, mọng nước, ít chua, rất phù hợp làm món giải khát mùa hè. Mỗi quả nặng trung bình 400–700g, chín đều và có màu sắc tươi tắn tự nhiên.
Vào khoảng tháng 6 đến tháng 9 hằng năm, du khách có thể kết hợp chuyến tham quan những điểm đến xanh mát thuộc các xã phía Tây của tỉnh như: Vườn Quốc gia Phja Oắc – Phja Đén, Khu di tích Quốc gia đặc biệt rừng Trần Hưng Đạo và ghé thăm các vườn thanh long trĩu quả, chụp ảnh, thưởng thức tại chỗ hoặc mua mang về làm quà.
Để chọn được quả thanh long chất lượng, nên ưu tiên những quả có vỏ ngoài tươi sáng, tai (cánh) còn xanh, không bị thâm đen hay héo úa. Khi cầm thử, quả chắc tay, hơi mềm là dấu hiệu chín vừa, ngọt đậm. Với thanh long ruột đỏ, màu vỏ thường sậm hơn, ánh tím nhẹ khi chín. Người mua cần tránh các quả bị dập, vỏ nhăn nheo - dấu hiệu cho thấy quả đã để lâu, dễ bị nhạt và mất nước.
Hiện nay, thanh long đang vào vụ chín và được bày bán tại nhiều địa điểm. Tại xã Nguyên Bình, du khách có thể tìm mua thanh long tươi tại chợ trung tâm, hoặc tại các nhà vườn trồng thanh long (thuộc xã Vũ Minh cũ). Tại các địa phương khác, Thanh long được bán tại chợ phiên, một số điểm bán nông sản, chợ Xanh Cao Bằng, chợ Sông Hiến, chợ Đề Thám (phường Thục Phán); chợ Tân Giang (phường Tân Giang)…
Thanh long Nguyên Bình không chỉ là một loại trái cây ngon miệng, thanh mát trong ngày hè mà còn là món quà mộc mạc, tinh tế mà du khách có thể mang về sau hành trình khám phá Cao Bằng.
Hồng Son